बिहीबार स्कटल्याण्डमा महारानी एलिजाबेथ दोस्रोको मृत्यु पछि, बेलायतमा(संयुक्त अधिराज्य)युनाइटेड किंगडमले उनको जेठो छोरा चार्ल्सको राजगद्दीमा भतुरुन्त राजा घोषणा गरे । बकिङ्घम प्यालेसका अनुसार उनले सार्वभौम उपाधि राजा चार्ल्स तेस्रो III विराजमान भै सक्यो उनकी श्रीमतीलाई क्यामिलालाई रानी रूपमा चिनिन्छ अब उप्रान्त ।

बेलायतका नयाँ राजा चार्ल्स III कति वर्षको हुनु हुन्छ ? उत्तरमा राजाको जन्म लन्डनको बकिङ्घम प्यालेसमा राति ९:१४ बजे नोभेम्बर १४, १९४८ मा भएको थियो । राजकुमारले दरबारमा ट्यूटोरिङ गर्नुको सट्टा स्कूलमा भाग लिए, आफ्नो बुबा जस्तै, पूर्वी स्कटल्याण्डको एक बोर्डिङ स्कूल गोर्डनस्टनमा भर्ना भएर पढ्न थाल्नुभो । उनले पछि इतिहास अध्ययन गर्न १९६७ मा क्याम्ब्रिज विश्वविद्यालयमा गए।

शायद बिस्वमा सबैभन्दा उमेरले जेठो राजा हुनुहुनेछ उहाँ ७३ वर्षको उमेरमा, चार्ल्सलाई सिंहासन मुकुट लाउने राजाको रुपमा बिस्वले सबैभन्दा बुढो बेलायती राजा हुने अपेक्षा गरिएको छ ।

र ,उनले ब्रिटिश इतिहासमा कुनै पनि राजा चार्ल्सले शासन गर्न चाहन्छन् – उसले सेवा गर्न भन्यो – ठ्याक्कै उसको आमाले जस्तै। उनको सम्पूर्ण जीवन उनको आफ्नो देशको सेवामा बित्यो र अब उनकी स्वर्गबासी आमा महारानीले जस्तै परम्परा ढंगले जनता र देशको हितमा समर्पित भएर बित्यो ।

र ,सिंहासनमा बस्ने व्यक्तिको भूमिकामा उनलाई हरेक मोडमा ट्यूशन गरिएको छ। उनलाई थाहा छ कि राष्ट्रले रानीलाई संवैधानिक राजतन्त्रको सर्वथा मानेको छ। उसको लामो शासन हुने सम्भावना छैन, र उसले आफ्नी आमाको विरासतलाई धोका दिन चाहँदैन ।

उत्तराधिकारीको सिंहासनमा आरोहण गर्न सबैभन्दा लामो पर्खाइ सहेका सहेर बस्नु भएको थियो हालका वर्षहरूमा, उनकी आमाको स्वास्थ्य लगाउँदा, उनको अधिक सार्वजनिक औपचारिक भूमिकाहरूमा हेर्यो। यद्यपि। उनकी आमा २५ वर्षको उमेरमा फेब्रुअरी १९५२ मा महारानी एलिजाबेथ द्वितीय बनिन्। उनको सिंहासनमा प्रवेश गरेपछि, राजकुमार चार्ल्स, ३, उत्तराधिकारी तुरुन्त राजा घोषणा गरे।

राजाको रूपमा चार्ल्सको नयाँ उपाधि के हो?

बकिङ्घम प्यालेसका अनुसार चार्ल्सलाई राजा चार्ल्स III भनेर चिनिनेछ। उहाँ वेल्सको राजा चार्ल्स हुनुहुनेछ। त्यहाँ मिडिया अनुमान गरिएको थियो कि उनले आर्थर जर्ज जस्तो अर्को नाम रोज्न सक्थे। उनले चर्च अफ इङ्गल्याण्ड र कमनवेल्थको प्रमुख जस्ता अन्य उपाधिहरू प्राप्त गर्नेछन्।

राजाको रूपमा चार्ल्सको नयाँ उपाधि के हो?

बकिङ्घम प्यालेसका अनुसार चार्ल्सलाई राजा चार्ल्स III भनेर चिनिनेछ। उहाँ वेल्सको राजा चार्ल्स हुनुहुनेछ। त्यहाँ मिडिया अनुमान गरिएको थियो कि उनले आर्थर जर्ज जस्तो अर्को नाम रोज्न सक्थे। उनले चर्च अफ इङ्गल्याण्ड र कमनवेल्थको प्रमुख जस्ता अन्य उपाधिहरू प्राप्त गर्नेछन्।

ब्रिटिश राजतन्त्रले यसको उत्पत्ति

एङ्ग्लो-स्याक्सन इङ्गल्याण्ड र प्रारम्भिक मध्ययुगीन स्कटल्याण्डको सानो राज्यहरूबाट पत्ता लगाउँद, जुन १० औं शताब्दीमा इङ्गल्याण्ड र स्कटल्याण्डको राज्यहरूमा एकीकृत भयो। १०६६ मा नर्मनहरूले इङ्गल्याण्डलाई जित्यो, त्यसपछि वेल्स पनि बिस्तारै एंग्लो-नर्मन्सको नियन्त्रणमा आयो। प्रक्रिया १३ औं शताब्दीमा पूरा भएको थियो जब वेल्सको प्रिन्सिप्यालिटी अंग्रेजी राज्यको ग्राहक राज्य भयो। यसैबीच, म्याग्ना कार्टाले अङ्ग्रेजी राजाको राजनीतिक शक्तिलाई घटाउने प्रक्रिया सुरु गर्यो। १६०३ देखि, अंग्रेजी र स्कटिश राज्यहरू एकल सार्वभौम द्वारा शासित थिए। १६४९ देखि १६६० सम्म, राजतन्त्रको परम्परा इङ्गल्याण्डको गणतन्त्र राष्ट्रमंडल द्वारा तोडिएको थियो, जसले तीन राज्यहरूको युद्ध पछ्याएको थियो। विलियम र मेरीलाई ग्लोरियस रिभोलुसनमा सह-राजाको रूपमा स्थापना गरेपछि, बिल अफ राइट्स १६८९, र यसको स्कटिश समकक्षले अधिकार ऐन १६८९ को दाबी, राजतन्त्रको शक्तिलाई थप कटौती गर्‍यो र रोमन क्याथोलिकहरूलाई उत्तराधिकारबाट राजगद्दीबाट बहिष्कृत गर्‍यो। १७०७ मा, इङ्गल्याण्ड र स्कटल्याण्डका राज्यहरू ग्रेट ब्रिटेनको राज्य सिर्जना गर्न विलय गरियो, र १८०१ मा, आयरल्याण्डको राज्य ग्रेट ब्रिटेन र आयरल्याण्डको युनाइटेड किंगडम सिर्जना गर्न सामेल भयो। ब्रिटिश सम्राट विशाल ब्रिटिश साम्राज्यको नाममात्र प्रमुख थियो, जसले सन् १९२१ मा विश्वको एक चौथाई भूभागलाई आफ्नो सबैभन्दा ठूलो हदसम्म ओगटेको थियो।

सायद हाम्रा सन्ततिहरुलाई भन्नपनि गाह्रो होला,

किन  १० वौ शताब्दीमा सुरु भएको राजसंथाको यत्रो महत्व किन हाम्रो देश नेपालमा १८वौ शताब्दीमा सुरु भएको राजसंस्थाको अन्त्य २१ वौ शताब्दीको पहिलो हप्तामै समाप्त भो ?  अब यहाँ निर एउट प्रश्न उठ्न सक्छ, त्यो हो जनतालाई राज संस्था चाहिएको हो कि राजालाई जनता चाहिएको हो ?  बेलायतकी महारानिको स्वर्गारोहण यो कुरा हामीहरुलाई सिकाई रहेका छ  कि जनता र राजसंस्था नंग र मासु जस्तो रहेछ । हाम्रो देशमा पृथिवी नारायण शाहका नाती  रण बहादुर शाहको पालादेखि दरबार गनौं थालेकनेपाली जनताहरु आजका जस्ता शिक्षित थिएनन  दरबारमा रहेका पुरोहितहरुले जे भने त्यहि सहि हो भन्थे देशका राजाहरु राजाहरु।

मिथिला बिदुवा  ब्रहामिनी पशुपतिनाथ दर्शन गर्न आएकी थिईन रण बहादुर शाहलाई तिनी नभए जेपनि हुन्छ भन्यो उनि पनि बाहुनकी छोरी केहि दिनु परेमा लिनु पनि जानेकी “महाराजा यदि मेरी छोरा राजी हुन्छ भने मंजुर छु ” हाललाईलाएउटा युवकले लेख्नु भएको थियो नेपालका तामांगहरुल तामांग भनेर  आफ्नु नाम लेख्ने चलन भिम समशेर दिएको रे त्यो बाबुलाई थाहा नै रहेनछ, भिम शमशेरले तिमालको तामांगहरुलाई उनकी भित्रिनी सीता तामांगलाई बनाएपछि उनकी मिति पक्षेको सबै तामांगबाट पाण्डे बनेका छन्। 

सत्यमा आधारित साभार :वाशिंगटन पोस्ट, बिभिन्न अन्य पत्रपत्रिकाहरु