भर्जिनियामा डा. सन्दुक रुइतको “Changing Lives Through Sight” कार्यक्रम

इनेप्लिज २०८२ जेठ ६ गते १:१४ मा प्रकाशित

Interview by Bishal Karki, President- NRNA Virginia Chapter.

36:07

अहिले स्ट्यान्फर्ड युनिभर्सिटीको प्रोफेसर हुनुहुन्छ। हामी दुईजना मिलेर हामीले खोल्यौ खोलेर त्यो यति ठुलो भयो यहाँ आएर कि त्यसले अब संसार भरि काम गर्छ त्यसले। त्यसको आफ्नै स्टाफ छ आफ्नै बोर्ड जस्टिस छ र उसले अहिले धेरै अफ्रिकामा काम गरिरा छ र अफ्रिकामा पनि हाम्रो नेपाली स्किल्सलाई लगेर त्यहाँ युज गरिरा छ तर यो फन्डहरु जति आउछ छर ब्लाइन्डनेसको थ्रुबाट अनि हाम्रो तिलगुंगामा हाम्रो लेन्स ल्याबको अ भनेर लेन्स ल्याबको प्रोग्राम भनेर अलग्गै हामी राखेर यो च्यानल चाहिँ भेरी क्लियर होस्। अब यत्रो वर्ष काम गर्यो यो लास्ट स्टेजमा एकदम

36:49

क्लरिटी भन्ने कुरा एकदम इम्पोर्टन्ट गर्नुहुन्छ सबभन्दा ठुलो कुरा र हाम्रो लेलिन भाइले पनि हुन्छ डाक्टर साब हामी यो गरौला भनेर भन्नुभयो र मेरो चै मेरो यहाँहरुलाई अनुरोध चाहिँ के भने लेट्स स् प्रोजेक् अ मल नेपालीज अराउ क्यान समथङ इन द कन्ट्री फर द पिपल लेलिन भाइकै कुरा गर्दा म एउटा प्रसङग जोड्न चाहन्छु। जस्तै आज हामी यहाँ छौ हामी एउटा दुई तिन घण्टाको समय यहाँ छौ। तर लेलिन जीहरु बगत केहि महिना देखि दे आर लाइक इन्टु दिस विभिन्न स्टेटहरु गएर आफ्नो प्रोफेसनलाई साइडमा राखेर र द वे इफ लेनिन जी इज हियर प्लिज आइड लाइक टु जस्ट

37:34

एकनलेज यु यदि हुनुहुन्छ भने आइ रिली अप्रिसिएट अ बिकज अफ हिम आर हियर उहाको कारणले उठेर एकचोटी [प्रशंसा] उठेर इट्स वान अफ दोज मोमेन्ट उहाले आफ्नो स्किल आफ्नो बिजनेस सबैलाई साइड अ साइड राखेर सो हि इज अन दिस एणड आइ एम सयोर आज हामी जति जना छौ अथवा जजसले हामीलाई लाइभ हेरिरहनु भएको छ या फ्युचरमा हेर्नु हुनेछ इट्स अ कमन प्रोजेक्ट फर अस हाम्रो देशलाई देखाउने अ देशलाई आँखाको ज्योति गुमाएकाहरुलाई एउटा नया लाइफ दिने हाम्रो अपर्चुनिटी छ आर इन अ गिभङ पोजिसन भन्न चाहन्छु म चाहिँ सो त्यो कारणले गर्दा खेरि मैले चाहिँ गरे सो आइ वुड लाइक टु

38:20

रिक्वेस्ट हैन मैले अ एज अ अर्गनाइजर अफ द इभेन्ट पनि सो एभ्रबडी लाइक ब द पार्ट अफ दि प्रोसेस यसको लागि जसले चाहिँ नेपाललाई नै अन्तराष्ट्रिय स्तरमा चिनाउदै छ। अब यो भनिरहँदाखेरि हजुरले जीवनको यति लामो समयसम्म कति मेहेनत गरेर सर्भिस दिनुभयो। कहिलेकाही हजुरलाई यो राष्ट्र चिनाउने क्रममा मैले राष्ट्र चिनाइरहेको छु। कुनै नोबल पुरस्कार तपाईको लागि होइन हजुर हजुरको लागि हैन एउटा देशलाई चिनाउने एउटा त्यो त प्ल्याटफर्म हो। त्यसको लागि इनिसिएटिभ भैदिए हुन्थ्यो जस्तो लाग्छ। इट्स नट द्याट आइ एम आस्किङ द्याट यु

39:05

हजुरले चाहिँ त्यो पुरस्कारलाई ओके यु आर रनिङ आफ्टर द्याट तर इट्स अ एउटा यो अपर्चुनिटी भनेको धेरै ठुलो कुरा हो एज अ कन्ट्री एज अ होल अ त्यो हजुरलाई त्यसको विषयमा चाहिँ के छ म म पनि मान्छे नै हो नि हैन मनको त नलाग्ने त कुरै छैन लाग्छ जस्तो लाग्छ अनि सो हेर्दा खेरि अरु मान्छेले पाको हेर्दा खेरि पनि अ कुनै पनि कारण नै मैले नपाउने भन्ने कारण जस्तो लाग्दैन तर कहिले पनि गएर कसैलाई यसो गर्दिनुस यसो गर्दिनुस भनेर भन्ने चा चै त्यो चलन छ र मलाई के लाग्छ भने यस्तो केहि भैहाले पनि जोसले पनि जोले पनि पाए पनि है नेपालमा

39:45

यतिबेला जतिबेला नेपालमा अ पोलिटिकल डिस्टर्बन्स छ त्यहाँ एकजना अपोलिटिकल स्ट्रंग मान्छे भैदियो भने जसमा क्रिडिबिलिटी छ उसले पोलिटिकल मान्छेलाई लाई अ एोलिटिकल्ली करेक्ट गर्न सक्छ जस्तो लाग्छ है ठाउँमा राखेर तपाईको बोल्ने चाहिँ सायद त्यो चाहिँ त्यो मलाई कता कता लाग्छ त्यो चाहिँ बुझ्नुभयो मेरो मैले बुझे अब त्यसैगै अर्को पनि जोडिनै हाल्छु अब म हाम्रो अडियन्सहरु पनि धेरैको प्रश्न छ। उहाँहरुको इन्ट्रोडक्सन फेजमा हामी जान्छौ मैले चाहिँ सर्टेन कोइसनहरु गरे। एकचोटी हजुरले पत्रकार सम्मेलन नै गर्नु भयो नेपालमा चै डाक्टर सन्दुितलाई

40:22

राष्ट्रपति बनाउनु पर्छ भनेर दबाब दिरहदा खेरि हजुरले हैन यो बनाउनु हुदैन भनेर चाहिँ दिनुभयो सो त्यसको के छ पसिबिलिटी अथवा त्योमा हजुरको इन्ट्रेस्ट त्यसले चाहिँ त्यो वेबाट चाहिँ नेपाललाई अलिकति अलि डिफरेन्टली चेन्ज गर्न सक्छु भन्ने त्यो छ या बिल्कुल नो दिस इज दिस इज नट माइ कप अफ टि स्टिल नट कप अफ मा टि नट कप अफ माइ टी र त्यति बेला साथीहरुले पोलिटिकल पार्टीजको दु तिन जना अरु ग्रुपहरुले पनि कुरा गर्नु भा थियो यति धेरै त्यहाँ उ चर्यो पछि गएर एउटा सानो प्रेस कन्फ्रेन्स गरेर र दिस इज नट माइ कप टि भनेर मैले ठाडै भन्नु पर्ने अवस्था ओके

41:01

स्टिल नट कप अफ मलाई अझै काम गर्ने टाइम छ अ अझै अहिले यो काम गरिरा छ नि है इज टु गुड हजुर सँग यत्रो आउनु भा छ यहा भोजिन मान्छे यहाँ आउनु भा छ है अनि हजुरसँग समय छ र मैले एउटा कतै हजुरको कुनै भिडियो कन्टेन्टमा कसैले कमेन्ट गरेको देखेको थिए इफ आइ क्यान स्पेर फाइभ यर फर्स माइ फाइ यर्स अफ माइ माइ लाइफ मेरो लाइफ उहाँलाई दिनु भनेर उहाले लेख्नुभएक थियो। द्याट वाज रिली अ टचिङ किनभन्दाखेरि द द द चेन्जड उहाँको पर्सनल लाइफमा उहाँले स्टोरी लेख्नुभएको थियो मेरो लाइफ यसरी चेन्ज भ भनेर इफ आइ क्यान गिभ सो आइ थिंक

41:38

हजारौ नेपाली लाखौ नेपाली अनि करोडौ नेपालीको आशिर्वाद छ। सो इफ देर इज अ वे इफ आइ ह्याबड द्याट अपर्चुनिटी डेफिनेटली त्यस्तो हुदो हो त हजुरले अझ नेपाललाई अझ गर्दै जानुस हाम्रो एकदमै हाम्रो शुभकामना छ अब अलिकति हाम्रो यङ जेनेरेसन पनि छ मैले हामीले आमन्त्रण गर्दा खेरि मैले कतिपय पर्सनल्ली फोन कल गर्दा पनि यहाँ चाहिँ अ बुवा आमाहरुलाई छोराछोरी पनि लिएर आउनुस है भन्या थिए। त्यसको कारण चाहिँ लेट देम ब इन्पाireर्ड बाइ लिसनिङ टु योर स्टोरी के भन्न चाहनुहुन्छ ट मसेज ुड यु लाइक टु गिभ इट टु देम टु यङ जेनेरेसन

42:11

लाइफमा हजुरले भोगेका दुखहरु पार गर्दै यो लेभलमा आउदा खेरि बट उहाहरुलाई पनि अब जिन्दगीको कोहि १५ वर्षको हुनुहुन्छ होला कोहि २० वर्षको हुनुहुन्छ ट५ ३ तर लाइफमा धेरै च्यालेन्जेजहरु आउछ। अ के सजि दिन चाहनुहुन्छ हजुर मलाई हाम्रो अ युथहरु सँग म काठमाडौँमा पनि म काठमाडौँको नेपालमा पनि धेरै आइ लभ इन्टक्टङ विथ देम बिकज दे आर द फ्युचर ओके हाम्रो फ्युचर भनेको उनीहरु हो र म उहाहरुलाई सबभन्दा पहिला मेरो आफ्नो पर्सनल एक्सपिरियन्स र मेरो सल्लाह सबभन्दा इम्पोर्टन्ट इज द फ्यामिली रिदम परिवारको सुख होके सबभन्दा ठुलो कुरा हो

42:59

हामी चाहिँ फ्यामिली रिथम ए इट्स ver इपटेन द फ्यामिली रिथम फ्रम साइ ए युट अ बिउटफुल मुभङ एउटा त्यो हो अर्को अ नानीहरुले लाइफमा जहिले पनि मेक द लाइफ पपोजफुल यु ह्याब टु ह्याब अ purपस इ ver इ द यity इ द पपस मा क्लाटी जति भयो जस्तो अब मैले आफ्नो लाइफ ट्रान्सलेट गर्दा खेरि मेरो लाइफमा पर्पोज मेरो क्लरिटी थियो मैले मोतिबिन्दुको सल्य क्रियालाई जनता माझ कसरी पुर्याउने भन्ने मेरो पर्पोज थियो त्यो पर्पोज हेर्दा खेरि तपाईले अर्को कुरा त्यो सँसँै क्लारिटी भयो भने तपाईले के ल्याउनु हुन्छ भने फोकस ल्याउनु हुन्छ अनि म आफैलाई फेरी इम्याजिन

43:57

गर्छु मैले जतिबेला सर्जिकल टेक्निकको बारेमा मैले सोध्थे मैले खाना खादा पनि सर्जिकल टेक्निक आउथ्यो सुत्दा खेरि पनि सर्जिकल टेक्निक आउथ्यो सपनामा पनि आउथ्यो जस्तो लाग्छ मलाई है त्यसकारण त्यो एमाउन्ट अफ फोकस तपाईमा भयो भने तपाईले आफुले जुन सोच्नु भा छ त्यसमा पाचौ वर्ष छिटो पुग्नुहुन्छ तपाई मलाई त्यो पक्का लाग्छ है र बिटवीन purpose एणड यु ह्या टु ह्याब दे इज नोकुज टit कitment sinसर commitment विथ इट्रिity integrity इज very important इफ यvelप to have्या from right now you may lose few things but अ the long run itट

44:51

will give यु सो मच सो मच हेल्प इन योर लाइफ तपाई बिजनेस गर्नुस् तपाईमा जानुस् तपाई होटेल खोल्नुस् तपाई जे गर्नुस तपाईले इन्टेग्रिटी गर्नुभयो भने तपाईको बाटो लामो हुन्छोटो हुदैन। त्यसकारण म साथीहरुलाई इन्ट्याग्रिटीको बारेमा म तपाईहरुलाई अ मैले आफुले भोगेको कुरा होके एकदम हामीले नेपालीमा निष्ठा भन्छ नि होके इट्स अ ब्यउटफुल वर्ड ए इट्स भेरी इम्पन्थ जस्तो लाग्छ। र अघि पनि फेरी म फर्केर भन्छु यु ह्याब टु नट ओन्ली बिलिभ इन फ्यामिली रिदम बट यु ह्या टक्टिस इट फ्रम फ्यामिली रिदमले हाम्रो नेपालको एउटा स्ट्रेन्थ नेपालीहरुमा जुन छ त्यसलाई धेरै

45:42

हामीलाई फाइदा पाउछ जस्तो लाग्छ मलाई है अनि अब बाकी तपाईहरुलाई मैले अघि फोकस को कुरा गरे र एउटा अर्को गर्नु पर्ने चाहिँ स्टार्ट स्टार्ट प्लिज स्टार्ट भelलपङ सम काइन्ड अफ लवर विल पावर भन्ने कुरो असाध्यै राम्रो स्ट्रेन्थ हो तपाईको लागि तपाई सँग ल पावर छ भने त्यो ल पावरले तपाईलाई आफ्नो पढाईमा अकुपेसनमा तपाईको फ्यामिलीमा तपाईको तपाई एक्सरसाइज गर्नुहुन्छ डिन्स खेल्नु हुन्छ कि पढ्नुहुन्छ कि जहाँ पनि त्यो ल पावरले तपाईलाई काम लाग्छ। त्यसकारण मल पावरमा म असाध्यै अ विश्वास गर्छु। मैले तपाईलाई छोटो समयमा जति बनाए छु त्यसमा केहि

46:34

मात्रामा तपाईहरुले ध्यान दिने कोसिस गर्नुस मलाई जहाँ सम्म लाग्छ आइ एम सर यु गेन अ लट यो लाभको फुचर थ्याकयु र अब हामी बचको अन्तिममा अन्तिम अन्तिममा चाहिँ प्रश्न एउटा के राख राख्न चाहन्छु भने अ हजुरको जुन यो हेटौडा एक्सप्यान्सनको ल पावर भएर यति गरिरहनु भा छ हजुर सरकारी तरबाट गभर्मेन्टबाट सपोर्ट कस्तो मिलिरा छ अ अब सरकारी तरबाट सपोर्ट तपाईहरु सबैलाई थाहा छदै छ है नेपालको सरकारको अ आफ्नो प्रायोरिटी भनेको मिसडरेक्टेड प्रायोरिटी भएरै देश त्यति अगाडी नपढ्या हो जस्तो लाग्छ तर त्यसको बाबजुद पनि हामीलाई दुई वर्ष जति अगाडी यो

47:19

प्रोजेक्ट प्रटलाई गो अहेन्ड गर्नलाई हामीलाई सरकारबाट दु करोड रुपैया हामीलाई दिए थियो तर त्यो दिने भन्दा पनि सरकारको इन्डोर्समेन्ट चाहिँ हाम्रो लागि इम्पोर्टन्ट हो। यो प्रोजेक्ट चाहिँ एक्सपान्सन प्रोजेक्टलाई इन्डोर्भसमेन्ट सरकारले गर्यो भनौन तर हामीले जति माग्या हो त्यति चाहिँ कहा त्यति दिदै हो अब हजुर यति हमम्बल हुनुहुन्छ हजुर नम्र हुनुहुन्छ सरल हुनुहुन्छ अब हामीले भगवान मान्छौ छौ अ यो कहाँबाट घर परिवारबाट आयो जीवन भोगाईबाट आयो र डिड इट केम फ्रम ट्राइङ टु थोरै अलिअलि जुस हामी पनि थोरै लिउ कि कतै

48:00

टेक्निकल केहि यो तपाईले भन्नुभएको मैले बुझे यो चाहिँ आज भन्दा १६१७ वर्ष अगाडी है तपाइको हामी इन्डोनेसियामा अ एउटा मेदान भन्ने ठाउँमा हामी यसरी त्यहाको डाक्टरहरुलाई टिचिङ गर्ने एउटा ठुलो सिभिल गरिरा थियौ। अनि त्यो सिभिल गर्ने ठाउँमा एउटा आक्षे भन्ने त्यहाँ पहिला त्यो सुनामी आथियो नि है त्यहाबाट एक ग्रुप पेसेन्ट लिएर आथियो अनि त्यो पेसेन्ट पनि हामीले सर्जरी गर्यौ त्यो सर्जरी गरेको पेसन्टहरुमा पनि एकजना लेडी हुनुहुन्थ्यो बढी लेडी अनि उहाको सर्जरी गरिसकेपछि नेक्स्ट डे है नेक्स्ट डे कस्तो अचम् तरिकाले त यो आयो भनेदखि

48:48

अनि सर्जिक गरिसकेपछि उहाको नेक्स्ट यहाँ हामीले पट्टी यसो खोल्यौ। पट्टी खोल्ने बिग उ त एकदम भनेर एकैचोटी अनि अल्ला भनेर बुझ्नुभयो है अनि अगाडी मलाई देखेर अल्ला भन्न थाल्यो है अनि अनि हामी सँग एकजना एपीको एसोसिएट प्रेसको रिपोर्टर हुनुहुन्थ्यो एकजना अमेरिकन लेडी हुनुहुन्थ्यो अनि उहाले त्यहाँबाट अ यु ह्याब बिन अ गिभन दि नेम अफ ग साइट भनेर त्यहाँबाट सुरु गरेर यो सुरु भाको हो है बुझ्नुभयो है ल त्यसकारण बहुत अप्ठ्यारो ठाउँबाट है अप्ठ्यारो परिवेशमा भेरी बिउटफुली केम आउट फ्रम अ फ्रम अ लेडी हु प्लान्ड फर अलमोस्ट

प्रतिक्रिया