निकुञ्जका सूचना अधिकारी एवम् सहायक संरक्षण अधिकृत टीकाराम पौडेलले आव २०७१÷७२ मा निकुञ्ज र जिल्ला वन क्षेत्रमा कुनै पनि गैँडाको चोरी सिकार नभएको जानकारी दिनुभयो ।

वन्यजन्तु संरक्षणमा जनस्तरमा चेतना अभिवृद्धि भएको र वन्यजन्तुको चोरी सिकार तथा अवैध व्यापार नियन्त्रणमा प्रभावकारी कार्य सम्पादन भएकाले संरक्षण कार्य सफल भएको निकुञ्जको निष्कर्ष छ ।

विसं २०७१ साउन १ गतेदेखि २०७२ असार मसान्तसम्म आव २०७१÷७२ को एक वर्षकोे अवधिमा चितवन राष्ट्रिय निकुञ्ज र यसको मध्यवर्ती क्षेत्र तथा जिल्ला वन कार्यालयको क्षेत्र गैँडाको सिकार भएको छैन ।

यो समयमा गैँडालगायतका वन्यजन्तु तथा वन पैदावारसम्बन्धी चोरी सिकार÷निकासी तथा अवैध व्यापारमा संलग्न ७३९ जनाभन्दा बढी अभियुक्त पक्राउ गरिएको समेत निकुञ्ज्ले जनाएको छ ।

अझै १०० जति फरारको सूचीमा रहेको पौडेलले बताउनुभयो । यसअघि तीन पटक निकुञ्जले शून्य चोरी सिकार वर्ष मनाइ सकिएको छ । हाल आएर २०७१ वैशाख २० गतेदेखि २०७२ असार मसान्तसम्म ४३५ दिनसम्म चौथो शून्य चोरी सिकार मनाउन सफल भएको निकुञ्जले जनाएको छ ।

हाल विश्वमा करिब तीन हजारको सङ्ख्यामा रहेको एकसिङ्गे गैँडा नेपाल र भारतको सीमित निकुञ्ज÷आरक्ष र वरिपरिको क्षेत्रमा मात्र पाइन्छ । नेपालको चितवन राष्ट्रिय निकुञ्ज र भारतको काजिरङ्गा राष्ट्रिय निकुञ्ज गैँडाको मुख्य वासस्थान हो ।

सन् २०१५ को गणनाबाट यस निकुञ्जमा गैँडाको सङ्ख्या ६०५ रहेको छ । चोरी सिकार नियन्त्रणका लागि निकुञ्ज कार्यालयमा चोरी सिकार प्रतिरोध एकाइ स्थापना गरी सुराकी परिचालन, सुराक सङ्कलन गर्न कार्य गरिएको निकुञ्जले जनाएको छ ।

चोरी सिकारमा संलग्न व्यक्तिको पहिचान गरी कानुन कार्यान्वयन गर्ने निकायको समन्वय र सहयोगमा पक्राउ गरेर कानुनी दायरामा ल्याई राष्ट्रिय निकुञ्ज तथा वन्यजन्तु संरक्षण ऐन, २०२९ बमोजिम दण्ड सजाय गरिँदै आएको छ ।

यो सफलता हासिल गर्न निकुञ्जमा ५३ वटा स्थायी पोस्ट संयुक्तरुपमा तैनाथ हुँदै आएकामा हालका दिनमा १०२ वटा पोस्टमा सुरक्षा तैनाथ गरिएको पौडेलले बताउनुभयो ।