काठमाडाैँ, अन्तर्राष्ट्रिय मानवअधिकार दिवसकाे अवसर पारेर टुक्का साहित्य समाजकाे आयाेजनामा २०७८ मङ्सिर २४ गते “विशेष टुक्का लेखन अभ्यास श्रृङ्खला-२७” सम्पन्न भएकाे छ ।
संयुक्त राष्ट्रसंघकाे महासभाले मानव अधिकार घाेषणा पत्र पारित गरेकाे ऐतिहासिक दिनकाे सम्झना स्वरुप हरेक वर्ष १० डिसेम्बरमा अन्तराष्ट्रिय मानव अधिकार दिवस मनाईन्छ।
टुक्का साहित्य समाजका अध्यक्ष ताराप्रसाद चापागाईंकाे संयाेजनमा आयाेजित उक्त कार्यक्रममा प्रशिक्षककाे भूमिका समेत अध्यक्ष चापागाईं ले नै निभाएका थिए।
नेपाल, भारत लगायत बिश्वका विभिन्न देशहरूबाट ८२ सर्जकहरूकाे सहभागिता रहेकाे उक्त कार्यक्रममा सहभागीहरूले मानव अधिकार बिषयमा केन्द्रित भई चाेटिला टुक्काहरू सिर्जना गरेका थिए ।
उक्त कार्यक्रममा सङ्कलन भएका टुक्काहरूकाे भाषिक सम्पादन समाजकी सचिव विमुन्स पाैडेलले गरेकी थिईन्।
२०७७ श्रावण २५ गतेबाट लेखन प्रारम्भ भई बिविध खाेज, अनुसन्धान, परिमार्जन, नामाकरण, नियमहरू तथा बिशेषताहरू तयार गरी २०७७ पाैष १७ गते औपचारिक रुपमा प्रकाशन प्रारम्भ भएकाे दुई हरफमा पूर्ण हुने गरि लेखिने प्रयाेगात्मक लघुत्तम काव्य विधा “टुक्का” छाेटाे समयमा धेरै सर्जक तथा पाठकहरू माझ लाेकप्रिय भएकाे छ ।
कार्यक्रमकाे समान गर्दै अध्यक्ष चापागाईं तथा सचिव पाैडेलले मानव अधिकार कानुनमा मात्र सिमित नराखि सम्पूर्ण मानव जगतमा मानव अधिकार सम्बन्धी चेतना फैलाई हिँसा रहित समाजमा मानवअधिकार सम्पन्न भएर बाँच्नकाे लागि सबैले आ-आफ्नाे तर्फबाट यथासम्भव पहल गर्नु पर्छ भन्दै चाेटिला टुक्काहरू सिर्जना गरिएकाेमा सहभागी सम्पूर्ण सर्जकहरूमा हार्दिक बधाई तथा शुभकामना व्यक्त गरेका थिए ।
अभ्यासका क्रममा सङ्कलन गरिएका मानवअधिकार सम्बन्धी चाेटिला टुक्काहरू
[१]
१.
मानवजातिका साझा अधिकारहरू प्रत्याभूत गराैँ,
सुखी समृद्ध समाज बनाई संसारभर शान्ति छराैँ।
२.
भेदभाव नहाेस् जात जाति,राष्ट्रियता, लिङ्ग र धर्ममा,
मानव अधिकार रक्षार्थ नपाराैँ कसैलाई मर्ममा ।
ताराप्रसाद चापागाई
धुनिबेसी ।
[२]
१.
अधिकार छन् मलाई माटो र म वीच मायाँ गाँस्न
सक्दैन अपमान गरी यो धूलो निधारमा टाँस्न।
२.
मानवीय मूल्य अधिकार को नाममा नभत्कियोस्,
मान्छे मर्ने दिनका लागि पनि आत्मीयता राखियोस्।
विमुन्स पाैडेल
पाेखरा
[३]
१.
आफ्नो अधिकार खोज्दा अरूको खोसिनु हुन्न,
यदि खोसियो भने कस्को पो यहाँ मन रुन्न।
२.
हामी मानवहरू सधैँ मिलेर बस्नुपर्छ,
एकजुट भएर बस्यौं भने कस्ले पो हर्छ।
पूर्णबहादुर श्रेष्ठ “हृदयङकृत”
पनौती-३,काभ्रे
[४]
१.
एक्काइसौं शताब्दीमा पनि कुरा काट्दछन् नानाभाती,
मानव अधिकार कतै छैन भेदभाव जातजाति।
२.
बलिष्ठले निर्धोलाई दबाउँदै विश्वभर फैलिदै युद्ध,
पुन: जगमा जन्म लिएर शान्तिको सन्देश पुर्याऊ बुद्ध।
शर्मिला श्रेष्ठ
भैंसेपाटी, ललितपुर
[५]
१.
कति गर्छन् नेताहरू मानव अधिकारको कुरा
व्यवहारिक जीवनमा कहिले हुन्छ होला पूरा ?
२.
यस धर्ती सबैको हो सबैले बाँच्न पाउनु पर्छ
मानवले सबै अधिकारलाई सुरक्षित गर्छ!
निशा शाही ठकुरी
दैलेख, हाल दार्जिलिङ्ग
[६]
१•
मान्छेले मान्छे हुॅ भन्न नपाउने,
हुॅदैन कोही एक्लिँदा सघाउने।
२•
मानव अधिकार पोको पारेर,
मानवता बेचियो दफा सारेर।
घनश्याम पौडेल
सृजना चोक, पोखरा
[७]
१.
हतकडी पर्यो क्या हो ए! दैव! तेरो हाथमा
कोही छन् महलमा ,कोही किन फुटपाथमा?
२.
एउटै त हो संसार जिउने सबैलाई बराबर छ अधिकार
यो उचनीच जातपात छुवाछूत सबै व्यर्थैको कुरा हुन् यार।
बी.कुलुङ
दार्जिलिङ
[८]
१.
मानव बेच बिखन होला रोकिने कहिले
संकटै अघि बादल कालो घुमेको जहिले ।
२.
गास ,वास ,कपास ,शिक्षा र स्वास्थ्य पूरा गरेर बॉच
मानव अघिकार प्राप्त गरेर स्वतन्त्र भई नाच।
इन्दिरा देवकोटा
कपिलवस्तु न .पा .३
[९]
१
यही देशमा देखियो मानव अधिकार हनन भएको
जुनै सरकार आए तापनि व्यवस्था चाहिँ खेर गएको।
२
वलात्कृत अबला नारी मानव अधिकारको गुहार लगाउँदैछिन्
न्याय नपाएपछि दैत्यहरूलाई तरवार लिएर भगाउँदैछिन्।
दिपक ठटाल
दार्जिलिङ्ग
[१०]
१
औपचारिकता मात्र किन भएछ यो दिन,
स्मरण गरौँ अन्तरराष्ट्रिय एकछिन।
२
मान्छेले अधिकार पाउँन संघर्श गर्छ,
न्यायको लागि लड्ने किन अन्यायमा पर्छ।
सुरेशकुमार पान्डे
दाङ
[११]
१.
मानव र मानवताका धेरै कुरा गर्छन्
त्यही नाममा सबै आफ्नै मात्र पेट भर्छन्।
२.
सेवा गर्नु मानविय धर्म मानिन्छ,
मानवता दर्शाउनु कर्म ठानिन्छ।
सुशिला पाैडेल
अर्घाखाँची
[१२]
१.
विश्वमा ढाेल पिटिन्छ मानव- अधिकार ,
बलियाको नै देखिन्छ सर्वत्र अत्याचार ।
२.
यत्र तत्र सर्वत्र लिपिबद्ध छ मानवाधिकार ,
निमुखाकाे पक्षमा बोलिदिने देखिदैन खै मुहार।
प्रद्युम्न चालिसे
भक्तपुर
[१३]
१.
मेरो देशमा आयाे मानव अधिकार
पुरुष सिकारी भए महिला सिकार ।
२.
मानव अधिकार कराको सबैले सुन्छन्
सरकारले कानमा नुन ठोसेर थुन्छन्।
गणेश तिमल्सिना गति
गणेशमान चारनाथ नगरपालिका १०
धनुषा / गाेदार
[१४]
१.
मानवले पाऊन् अधिकार लोकमा
बस्न चाहिँ नपरोस् जीवन भोकमा।
२.
अधिकार मात्र होइन कर्तव्य पूरा गरौँ
समाज हामीले आदर्श नै आदर्शले भरौँ।
तेजप्रसाद खनाल
लमही दाङ।
[१५]
१.
मानिसमा ठूलो सानू उचनिचको भेदभाव कसैलाई पनि नहोस् ,
बिश्वमा पाएको गास बास कपास शिक्षा सुनिश्चित यो देशमा हवोस् ।
२..
मानवअधिकार वादीहरू हो अधिकारको नाराले मात्र छुन्न ,
सबै अधिकार पुग्नुपर्छ कसैलाई पनि चोट पुर्याउन हुन्न।
बेदु न्यौपाने
काठमाडौ
[१६]
१.
संविधानको खोस्टोमा मात्र मानवअधिकार लेखेर के गर्नु,
गरिब जनता झुपडीमा भोकले लडेका छन् भै बाच्नु न मर्नु।
२.
मानवअधिकार लोकतन्त्रको सुन्दर उपहार,
जनताको हकको सुनिश्चित गरेमा हुनेछ सार।
रवीन्द्रनाथ पोखरेल
देबचुली,नवलपरासी
[१७]
१.
मानवता नै हरायो खै मानव अधिकार
मान्छेले मान्छे बेच्छ मौलायो मान्छेकै व्यापार।
२.
गरिबको गास काटी’यो हो अधिकार’भन्यो,
निमुखाको कुरा गर्दै आफैं तानाशाह बन्यो।
भूषण जंग
अस्ट्रेलिया
[१८]
१.
समानता , स्वतन्त्रता र न्यायको संरक्षण गरौँ,
द्वन्द्व हटाएर मानवअधिकारको प्राण भरौँ ।
२.
मानव अधिकारको ख्याल गरी शान्ति दीप बाल्नुपर्छ,
सुख, अमनचैनको लागि राम्रो काम आजै थाल्नुपर्छ ।
गंगा खड्का
बूढानीलकण्ठ १, काठमाडौँ
[१९]
१.
सबैले स्वतन्त्र भएर हिड्न पाउँनुपर्छ
अनि मात्रै मान्छेले चाँहेको अनुसार गर्छ |
२.
मानव माथि अत्याचार कसैले पनि नगरौं ,
आफ्नो अधिकार पालना गर्न हामी अघि सरौ ।
बिक्रम तिरुवा सलिन
तिला गाउँपालिका ३ कुडारी जुम्ला
[२०]
१.
कसैको अधिकार खोसिनु हुन्न अत्याचारले थिचेर,
सबै मानव बराबर हुन् गर्नु हुन्न शोषण मिचेर !
२.
सुख र दुखको जिन्दगी सबैले पाउनु पर्छ बाँच्न,
यो हो मानव अधिकार सबैले पाउनु पर्छ साँच्न !
शरद प्रधानाङ्ग, विराटनगर-७
[२१]
१.
गरीव भन्दै हिंसा गर्दै मार्छेऊ जलाई
यो जीवन हाँसी खुसी बाँच्न देऊ मलाई।
२.
होचो अग्लो जाती धर्म छुट्याएर अनि पानी पिउने
हामी पनि तिमी जस्तै मानव हो देऊ अधिकार जीउने।
प्रकाश बुढाथोकी
असम भारत।
[२२]
१.
खोलिएका छन् मानव अधिकार भनेर संघ संस्था हरू,
खै केभएको छर कैयौँ बेचिरहेका छन् चेलिबेटी बरु।
२.
एनआर एन जस्ता संस्था खोले नेपालीका लागि अन्तराष्ट्रमा पनि,
सचेत बन्नुछ हामी मानव अधिकारको बारेमा जानकार बनी।
दुर्गा आचार्य
मोरङ
[२३]
१.
पाउँनपर्छ सबैजना मानव भएर हाँस्न
सुरक्षित रहौँ सबै हुदैन अधिकार नास्न।
२.
जात,जाति सबै धर्म मानवताका साथी
सबै मिली बिगुल फुकाैँ पुर्याउनु माथि ।
सीता काफ्ले खुसी
सिनपा ८ भैरहवा, नेपाल
[२४]
१.
हिंसा र असमानताबाट मुक्ति पाईन्छ कहिले?
सबैले मानव अधिकार बारे बुझ्नेछन् जहिले ।
२.
समानता हाेस् सबैलाई काेही नि पिडामा बाँच्नु नपराेस्,
मानव अधिकारकाे चेतनाले समाजमा शान्ति छराेस् ।
रश्मि रिमाल
झापा
[२५]
१
दिनहुँ मानव हत्या छाप्छ अखबार
छाेरी बलात्कृत सुनाउँछ समाचार।
२
जे गर्न पनि डर सम्झिऊँ त्रास हजार
खै कहाँ गयाे स्वतन्त्र मानवअधिकार।
सरु बस्नेत
निजगढ, बारा
[२६]
१.
जन्मदैमा प्राप्त मानव अधिकार, किन आज खोसियो
हिंसा सही बस्ने सानी बाट पनि मृत्युको बाटो रोजियो।
२.
खै मानव अधिकार पीडितको आँखामा आँसु सुके
हिंसा को पहाड ठुलो थियोे अपराधी त त्यहीँ लुके ।
सुमिना तिमल्सिना
भक्तपुर ।
[२७]
१.
केवल स्वयं उच्च अन्यलाई निच कदापि नदेख
द्वन्द्व मेट्ने समानता र करुणा हृदयमा लेख ।
२.
गल्ती अनि गलतलाई असल मार्गको द्वार खोल्नु
स्फुर्त आउँछ मानवी अधिकार पर्दैन केही बोल्नु।
अरुणा श्रेष्ठ ‘अनु’ भद्रपुर ३ झापा
[२८]
१.
तिमी बंगलामा बस्ने बिस्तारामा जाऊ
यही गल्ली मेरो घर हो यता नआऊ ।
२.
जब मान्छेलेनै मान्छे मारेर खायो
धर्म, नीति र मानवीयता हरायो ।
लक्ष्मण समीर
बर्दिया, हाल काठमाडौ
[२९]
१.
नसाेचाैँ है ठुलाे सानाे कसकाे जीत अनि हार
सबैलाई समान देखिने मानवअधिकार।
२.
जात जाति वर्ग लिंङ्ग सिमाना नछुट्याईयाेस्
समान हक अधिकार लिई बाँच्न पाईयाेस् ।
लक्ष्मी धिमिरे दहाल
दमक, झापा ।
[३०]
१.
मानव अधिकारको कुरा गरेर मात्र लौ!कहाँ हुन्छ र पूरा
जब उनीहरुले कामै पूरा नगरी छोडिदिने गर्छन् अधुरा।
२.
“मानव मात्रको अधिकार” नै लौ! मानव अधिकार हो हेर!
“सबैलाई समान हुनुपर्छ,” यो भन्दा के कुरा गर्नु र धेर ।
श्रेस्ठ “परिक्रमा”
धरान, सुनसरी ।
[३१]
१,
यहाँ प्रतिष्पर्धा हतियारको ज-जसले गर्छन् ,
उनै मानव अधिकारको कुरामा लागि पर्छन्।
२,
कसलाई रहर छैन र यहाँ बाँच्न?
तर साह्रै कठिनछ यो ढुक्ढुकी साँच्न।
चिरञ्जीवी ढकाल
नेपालगन्ज-२०
राँझा एयरपोर्ट बाँके
[३२]
१.
आफ्नो अधिकार उपभोग गर्दा अरूको हनन् नहोस्,
ख्याल राखौँ हाम्रो व्यवहार द्वन्द्वको कारण नबनोस् ।
२.
सबैको उचित सम्मान गरौँ अनि समान व्यवहार,
सुरक्षित छ प्रत्येकको सम्मानित भै बाँच्ने अधिकार ।
वसन्त अनुभव
घोराही उपमहानगरपालिका १४, दाङ
[३३]
१
मानव अधिकारको हक हितका बारेमा म जानकारी लिन्छु,
अन्तर्राष्ट्रिय मानव अधिकार दिवसको शुभकामना दिन्छु।
२
मानिसले पाउने अधिकारको संरक्षण गर्छ,
मानवअधिकार मौलिक हक अन्तर्गत पर्छ।
भगवती दवाडी
झापा
[३४]
१.
धरती यो सबैको सबैले टेकुन्
सुर्यको किरण कसैले नछेकुन्।
२.
मानवमा नहोस् पशु तुल्य ब्यबहार
कसैमा नगर्नु थिचोमिचो अत्याचार।
बिके मुखिया
दार्जिलिङ्ग
[३५]
१.
मानवको अधिकार मानवले लुट्यो
थोरै थियो बाँच्ने आशा त्यही पनि टुट्यो।
२.
अधिकार खोज्छनआज कर्तव्य थाछैन
संविधान बन्यो हजुर पालना भाछैन।
मन्दिरा सेढाई
मलेखु,धादिङ
[३६]
१.
गास बास र कपास नै हो प्रारम्भिक मानव अधिकार
ठूला आश्वासन धेरै बाँडिए साना हुनसकेन स्वीकार।
२.
स्वास्थ्य र शिक्षामा सुनिश्चित हुनुपर्छ मानव अधिकार विश्वभरि,
गरिव देशहरू लाचार हुनाले सम्पन्न देशको भयो मनपरी।
प्रमोद भट्टराई ‘प्रतीक’
कौशलटार, भक्तपुर
[३७]
१.
बालबच्चा र महिला,अपाङ्ग र जेष्ठ नागरिकको ख्याल गरौं,
यिनीहरूको अधिकार सुनिश्चित गर्नलाई सधैँ अघि सरौं।
२.
संविधान प्रदत्त कानुनको राज्यले कार्यान्वयन गर्नु पर्छ,
यस्तो प्रक्रियाले नागरिकको मौलिकअधिकारको रक्षा गर्छ।
अरुण कुमार भुजेल
गोरूबथान,कालेबुङ्ग,भारत।
[३८]
१.
मानव अधिकारले मानिस स्वाभिमानी बन्छ
संसारमा भइ रहनू सबै बराबरी भन्छ।
२.
तनमन देखि हट्नु पर्छ हाम्रो कुविचार
रहनु हुन्न कतै पनि भेदभाव जन्य धार।
दस्ता कौशिक
पाँचथर
[३९]
१.
हर एक काे हृदयमा मानवताकाे बीउ छरौँ
सबैकाे हित अनि अधिकारकाे लागि अघि सरौँ।
२.
सानाे ठुलाे भेदभाव बिना खुशीले बाँच्नु पाउनु पर्छ
आदर सत्कार गराैँ सबैलाई दुख पिडा पर सर्छ।
रिना याेल्माे
दार्जिलिङ्ग
[४०]
१
मानवका अधिकारले मन मुटु छोओस्
दु:ख पीडा वेदनालाई आजीवन धोओस्।
२
न्याय निम्ति आवाजहरू उठिरहनुपर्छ
सहयोग खातिर हात पाउ जुटिरहनुपर्छ ।
त्रिलोचन भण्डारी
मेचीनगर,झापा
[४१]
१.
साझा सवाल हुन्छन् सबैका आवश्यकता पनि उस्तै हुने ,
मानव जाति हामी नगरौँ व्यवहारमा कसैको दिल रुने।
२.
मानवता अनि समानता आधारभूत रुपमा पावोस,
जीवन बाँच्न र बचाउन विश्वबन्धुत्वमा शान्ति छाओस।
होम प्रसाद नेउपाने
धरान,सुनसरी ।
[४२]
१.
जीउँदाे लास बनेर काेहीपनि बाँच्न नपराेस् कहिले ,
हाँसी खुसी बाँच्नलाई पाउँनु पर्छ मानवले जहिले।
२.
सीमित नहुँन् मात्र नारामा हाम्रा हक र अधिकार,
अमानवीय जति सबैलाई गर्नुपर्छ है प्रतिकार ।
भावना मञ्जु
माेरङ
[४३]
१.
उन्नाईस सय अठ्चालिसकाे डिसेम्बर दशमा ,
पास भई आयाे दस्तावेज दूनियाँ पर्याे वसमा ।
२.
विश्वव्यापी घाेषणाले सुनिश्चितता छायाे ,
यूद्धबन्दि पिडित सबले राहत पायाे ।
रामकृष्ण दुवाडी
पाेखरा
[४४]
१.
समान अधिकार को नारा लागेको धेरै भयो साथी
निमुखा को मानव अधिकार खोसी पुग्यौ निकै माथि ।
२.
शक्तिको आडमा सबै अधिकार खोसिएको छ आज
जागौ धर्ती पुत्र हो साँच्चै नङ्ग्याउनू छ जन समाज।
सूर्य मणि रेग्मी
चितवन
[४५]
१.
मानिस नै दुनियाँमा सर्वश्रेष्ठ नामी,
व्यर्थै किन जात,धर्म, छुट्याउँछाैँ हामी ।
२.
विवेकशील मान्छे भित्रै हुन्छ मारामार ,
जन्मसिद्ध किन छैन मानवअधिकार ?
केशवप्रसाद ढकाल ‘प्रीतबीज’
सिरान्चाेक-७, उपल्लो गाेहाेरे, गाेरखा
[४६]
१.
पृथ्वी भरीका मान्छेले समान अधिकार पाउन्
भेदभाव रहित भएर खुशीको गीत गाउन् ।
२.
जाति लिङ्ग ठुलो सानो भेदभाव हटेर जाओस्
मान्छेले यहाँ मान्छे भएर शान्तिले बाँच्न पाओस् ।
गुणनिधि घिमिरे
पाँचथर — मोरङ हाल अमेरिका
[४७]
१.
जताततै मानव अधिकार हनन
गरीवलाई छैन सुख शान्ति चयन ।
२.
नेता जी ! गर्नुहुन्छ मानव अधिकारको कुरा
भोकै मर्दैर्छन् कति बिचरा बेसाहारा बबुरा ।
बिके माकजु , भक्तपुर
[४८]
१.
मानव अघिकार कसैको हनन हुन्न गर्नु
समान ठानी सबैमा समान माया पर्छ भर्नु ।
२.
अधिकार बोल्ने पढ्ने बाँच्न पर्छ पाउन
सुरक्षित खाना साथै खोप पर्छ लाउन ।
तारा घिमिरे,
सङ्खुवासभा
[४९]
१.
हुनेखाने ठालुलाइ कानुन बन्दव्यापार,
निमुखा गरीवले मात्र के जानुन् सबै सार।
२.
नढक्ढक्याई फैलियोस् समता सन्देश
एउटै अर्थ बोकी हिड्छ मानव भेष।
जिकुमार गौतम
झापा भद्रपुर- १
[५०]
१.
कठोर कानून बोकी सरकार अब आऊ,
बलात्कार र हत्याबाट छोरीहरू बचाऊ ।
२.
मानव अधिकार उल्लंघन गर्नु हुँदैन,
शान्ति कायम भएपछि यहाँ कोही रुँदैन ।
रचना मोक्तान “यात्री”
नमोबुद्ध नगरपालिका-५, काभ्रे ।
[५१]
१
सिङ्गो ब्रमाण्ड नै हो हामी सब मानवजातिको घर
नीतिनियममा ”मानव अधिकार” सुरक्षित गर ।
२
सबै राष्ट्र एकतामा बन्धुत्वको सन्देश छरौँ
स्वास्थ शिक्षासगै, आर्थिक क्षेत्रमाथि क्रान्ति गरौँ ।
रिजाल विनोद
बेलबारी ०२ मोरङ
[५२]
१.
मान्छे मान्छे बीच किन हुन्छ यहाँ भित्र भित्रै मारामार,
हामीले राम्रोसँग पाउनु पर्छ नि मानव अधिकार।
२.
अनेकौं नारा लगाएर भन्छन् पाउँनु पर्छ मानव अधिकार,
तर यहाँ हाम्रो याे सरकारले गर्दैन केही पनि सराेकार।
सहयात्री शाेभा अर्याल
रुपन्देही , बुटवल
[५३]
१
द्वन्द चल्छ जात र धर्ममा, मेटिन्न भेदभावको राँटो
भाषणमा मात्र सिमित छ मानव अधिकारको पाटो।
२
हुँदा खाने गरीवलाई के थाहा अधिकारका कुरा
विकृति र बिसंगतीले बन्दछन् काम सबै अधुरा।
अबजस चन्द्र
झापा
[५४]
१
मानवले अझै मानवलाई बुझ्ने कहिले होला
मानवलाई चोट दिई पत्थर पुज्दा मन रोला
२
मानवमा प्रेम जगाइ दिए हुन्छ
पीडा कहिल्यै नदिनु है मन रुन्छ
विशाल सुवेदी
मनहरी-९ मकवानपुर
[५५]
१.
अधिकार सँगै थियो हाम्रो नि युद्ध
सरकार आई पुनः हौँ भन्छ बुद्ध ।
२.
मन भित्र भित्रै जल्यो, माया हरायो
भइ सत्रु भाइ यहाँ भाइ फुटायो।
मोहन तरामु मगर
गुल्मी नेपाल, हाल- यूएई (अरब)
[५६]
१.
जुन ठाउँमा भए पनि भयानक युद्ध,
मानवताको रक्षा होस् मनमा राखी बुद्ध ।
२.
समाजमा विकृति र हिंसाको नथोपरौं भार,
बाँच्न पाउने अधिकार हो मानव अधिकार ।
डम्बर थामी ‘अनुपम’
कालिन्चोक गा.पा.-६, दोलखा ।
[५७]
१.
मानवअधिकारका नारा र भाषणले मात्रै हुने छैन केही यहाँ
समान रुपमा गास वास कपास र शिक्षाको सुनिश्चित होस जहाँ ।
२.
विश्व भरिका मानिसले समान अधिकार पाइ रमाउन्
भेदभाव रहीत सुखी जीवन साथ घरबार जमाउन् ।
दुर्गा भट्टराई
मोरङ
[५८]
१.
मान्छेले मान्छे भै पाउने पूर्ण अधिकार जति सब,
मानव अधिकार भनी जान हटाउ भ्रम लौ अब ।
२.
गास, बास, कपास ,खोज शिक्षा स्वास्थ्य सबै कुरा ,
प्रविधि, चेतना , ज्ञान अधिकार बुझ है पूरा ।
रामजी लामिछाने
पोखरा
[५९]
१.
समानता र सामाजिक न्याय सहितको लोकतन्त्र ,
मर्म बुझौं मानव अधिकारको यही हो मुलमन्त्र ।
२.
महामारीबाट पनि बच्न पाउने खोपका कुरा ,
मानव अधिकार भित्र पर्छ कहिले होला पूरा ।
कर्ण दयाल
मेलौली नगरपालिका ७, बैतडी
[६०]
१.
मान्छे -मान्छे सबै उस्तै काेही हुन्न जहर
मानवतालाई विभेद गर्ने अझै कस्तो रहर।
२.
मान्छेलाई समान देख्ने धेरै अघि बढिसके
विभेदकारी नजरहरू आफैभित्र सडिसके।
रामप्रसाद बेल्बासे `एक्लाे यात्री´
बुद्धभूमि -३ कपिलवस्तु
रकार्यरत- तमानखाेला,बागलुङ ।
[६१]
१.
माथि पुग्ने धेरै माथी नै छन् पिडित तलको तलै झरेका छन्,
मानव अधिकारको कुरा गर्छौं कैयौं भोक भोकै मरेका झन्।
२.
सक्छौ भने महोदय यो मानव अधिकार जनाउँनू पर्छ,
अनि मात्र कुना काप्चा का मानव को अधिकार कसरी टर्छ।
कमला पाण्डे पराजुली
झापा
[६२]
१.
मानव जाति सबै मिली फैलाऊँ है,शान्ति र सद्भाव,
जात धर्म लिङ्ग वर्णको आधारमा,नरहोस् दवाव ।
२.
गास बास कपास र शिक्षा स्वास्थ्य बराबर रहोस्,
मानिसको हित,अधिकारमा तानाशाही नठोस्।
विबश पारदर्शी,
भद्रपुर न० पा०, वडा नं० २
झापा
[६३]
१.
मानवले मानवको मनमा मानवता नै भरौँ,
सबै मिली मानव अधिकारको सम्बर्धन गरौँ।
२.
दिवस मात्र मनाउने हैंन व्यवहारमा नि उतारौ,
मानव अधिकारको विचारलाई सधैँ सफल पारौँ।
राजेश भट्टराई
सैनामैना ११,रुपन्देही
हाल सुर्खेत
[६४]
१.
भुलेर पनि कसैले हत्या र हिँसा नगर्नु
मानव सबै समान हुन भ्रममा नपर्नु ।
२.
कर्तव्य नभुलाैं सचेतना जगाऊँ
मानव अधिकार दिवस मनाऊँ।
अरुण नदी खत्री
काठमाडाैँ ।
[६५]
१.
थिचाे मिचाे सहेर हुन्न सबैले आवाज उठाऊँ,
आफ्नाे अधिकार पाउनकाे निम्ति हिम्मत जुटाऊँ ।
२.
सबैलाई समानता र सम्मान गर्ने गराै,
समान पहुँच र अधिकार सबैमा छराैं ।
रिना सापकोटा खनाल
बारा सिमरा
[६६]
१.
हामी सबैले खुसी साथ बाँच्नुपर्छ यहाँ,
न्याय दिऊँ अन्यायमा परेकाछन् जहाँ।
२.
सबैको साझा धर्ती घमन्ड गर्छौ किन?
हातमा हात मिलाई मिली सबै हिन।
कल्पना थामी
सिन्धुपाल्चोक
[६७]
१,
खुशी देख्न पाऊँ बारम्बार,
सबैलाई मिलोस् अधिकार ।
२,
मानव बिना अँध्यारो संसार,
बराबर पाईयोस् अधिकार ।
साहित्य प्रेमी प्रयासी श्री लिम्बु आङ्बुहाङ
पाँचथर
[६८]
१.
मानवताको भावना लिई अघि अघि बढौं
राम्रो काम गरि प्रगतिको शिखरमा चढौं।
२.
मानव हामी सबैको मनमा एउटै रहोस् भावना
सबैलाई यो मानव अधिकारको धेरै शुभकामना ।
ललिता अभागी
सुनकोशी५-सिन्धुली
[६९]
१.
नलगाऊँ महिलाहरूलाई बोक्सीको आरोप
गल्ती गर्नेलाई सजाय होस् नगर्नु ढाकछोप
२.
गरौँ मानवअधिकारका आवाज बुलन्द
अनि हुन्छ यो जिन्दगानी साह्रै आनन्द
रत्ना पुन
रुकुम
[७०]
१.
सडक र सदनमा मात्रै नगरौँ, मानव अधिकारका कुरा
बोली ,व्यबहारमा पनि हटाऊँ छुवाछूत, गरौँ वचन पूरा ।
२.
जात र धर्मको नाममा गरिने हिंसा सबै छोडौँ
स्वच्छ र सुन्दर समाज, भाइचाराको नाता जोडौँ ।
बुद्धिमान चौधरी
कनकाई नगरपालिका ४ झापा
[७१]
१
साना देखि ठूलालाई सम्मान गरेको देखूँ ,
त्यत्तिकै मानव अधिकारको पोष्ट नलेखूँ।
२
गास ,बास ,कपास मात्र पाएर केही हुदैन ,
शिक्षा,स्वास्थ्य सबै ज्ञान पाए पछि कोही रूँदैन।
कान्छी बिनिता विश्वकर्मा
प्रतिक्रिया